Projenin Problem Alanı
Projenin temel sorunu, tarımda Fosfor (P) yönetiminin yanlış yapılmasıdır. Fosfor, bitkisel üretim için kritik ve sınırlı bir besin maddesidir, ancak verimsiz kullanımı önemli çevresel ve ekonomik sorunlar yaratmaktadır. Bu durum, topraklarda “miras fosfor” birikmesi gibi zorluklara ve bu temel kaynağın nasıl yönetileceği konusunda bilim insanları, çiftçiler, sanayi ve devlet kurumları arasındaki iletişim boşluğunun büyümesine yol açmaktadır.
Problemin Sosyal, Ekonomik ve Çevresel Etkileri
Çevresel Etki: Başlıca çevresel sonuç, tarlalardan sulara karışan aşırı fosforun ötrofikasyona yol açmasıdır. Bu durum, oksijeni tüketen ve sudaki yaşama zarar veren zararlı alg patlamalarına neden olur. Aynı zamanda gübre kaynaklı emisyonlara da katkıda bulunur.
Ekonomik Etki: Fosforun tükenen ve sınırlı bir kaynak olması, verimsiz kullanımını tarımın uzun vadeli sürdürülebilirliği için önemli bir ekonomik zorluk haline getirmektedir.
Sosyal Etki: Temel sosyal sorunlardan biri, akademi, sanayi, çiftçiler ve yönetim arasındaki iletişim kopukluğudur. Bu kopukluk, bilimsel bulguların sürdürülebilir P yönetimi için pratik ve uygulanabilir stratejilere dönüştürülmesini engellemektedir.
Çözüm Stratejisi
Projenin çözümü, yenilikçi ve bilişim teknolojileri (BT) destekli bir fosfor yönetim sistemi olan AgAPP-e platformudur. Strateji şunları içerir:
Sistematik Takip: Girdilerden (gübre, yem) çıktılara (bitkisel ve hayvansal ürünler) kadar tüm tarım sistemindeki fosfor akışlarını izlemek için Madde Akış Analizi (MAA) ilkelerini kullanmak.
Dijitalleşme ve Otomasyon: Veri işlemeyi otomatikleştirmek ve belirsizliği azaltmak için dijital ulusal ve çiftlik düzeyinde “P-bütçeleri” oluşturmak.
Veri Zenginleştirme: Veri boşluklarını doldurmak ve politika, iklim veya beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklere dayalı gelecek senaryolarını tahmin etmek için makine öğrenmesi (MÖ) ile güçlendirilmiş bir model kullanmak.
Karar Destek Sistemi (KDS): Politika yapıcıların kararlarının etkisini görselleştirmeleri, fosfor fazlası veya açığı olan sıcak noktaları belirlemeleri ve hedefe yönelik, kanıta dayalı müdahaleler tasarlamaları için güçlü bir araç olarak hizmet etmek.
Çözüm Stratejisindeki Farklılıklar
AgAPP-e platformu, reaktif problem çözümünden proaktif yönetime geçerek kendini farklılaştırmaktadır. Temel farklılıklar şunlardır:
Proaktif ve Reaktif Yaklaşım: Odak noktasını “reaktif çevre korumasından” “proaktif kaynak yönetimine” kaydırır.
Erişilebilirlik ve Şeffaflık: Karmaşık bilimsel verileri sadece bilim insanları için değil, geniş bir paydaş kitlesi için uygulanabilir, şeffaf ve erişilebilir hale getirmek üzere tasarlanmıştır.
Entegre BT Çerçevesi: Geleneksel akademik çalışmaların aksine, verileri birleştirmek ve iletişim boşluklarını kapatmak için modern, BT odaklı bir çerçeve kullanır.
Bütüncül Kaynak Takibi: Diğer sektörlere ve hatta hane halklarına uygulanma potansiyeli olan öncü bir “Kaynak Takip projesi” olarak konumlandırılmıştır.
Hedef Kitle
Proje, tarım-gıda sisteminde yer alan geniş bir paydaş kitlesini hedeflemektedir:
Kamu Otoriteleri ve Politika Yapıcılar: Daha iyi ulusal strateji ve yönetim için bir KDS sağlamak.
Çiftçiler: Çiftlik düzeyinde besin planlaması ve kaynak optimizasyonu için özel araçlar sunmak.
Akademi ve Sanayi: İletişim boşluklarını kapatmak ve iş birliğini kolaylaştırmak.
Eğitim ve Öğretim: Platformun eğitim amaçlı olumlu yan etkileri bulunmaktadır.
Sürdürülebilirlik Hedefleri
Proje, temel olarak tarımsal sürdürülebilirliği artırmayı amaçlamaktadır. Başlıca hedefleri şunlardır:
Tarımsal verimliliği çevrenin korunmasıyla uyumlu hale getirmek.
Dayanıklı tarım-gıda sistemlerini teşvik etmek.
Gübre emisyonlarını azaltmak ve besin geri kazanımını artırarak döngüsel ekonomiyi desteklemek.
Kanıta dayalı kaynak yönetimi yoluyla daha sürdürülebilir bir tarımın oluşturulmasına katkıda bulunmak.
Projenin İş Modeli
Sağlanan metin, ticari bir iş modelini (örneğin abonelik ücretleri, yazılım satışı) belirtmemektedir. AgAPP-e’yi, paydaşlara “özel araçlar” sağlayan bir proje ve platform olarak tanımlamaktadır. Bu, kâr amacı gütmekten ziyade ulusal kaynak yönetimini iyileştirmeyi hedefleyen, muhtemelen hibeler veya kamu kurumları tarafından finanse edilen, kamu yararı, araştırma ve politika desteğine odaklanmış bir model olduğunu göstermektedir.
Desteklediği Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA)
Bu proje, Birleşmiş Milletler’in çeşitli Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını desteklemektedir:
SKA 2 (Açlığa Son): Kritik bir besin maddesinin kullanımını optimize ederek tarımsal verimliliği ve gıda güvenliğini artırır.
SKA 6 (Temiz Su ve Sanitasyon): Fosforun sulara karışmasını azaltarak su kirliliği ve ötrofikasyon sorununu doğrudan ele alır.
SKA 12 (Sorumlu Üretim ve Tüketim): Gıda değer zincirinde kaynak verimliliğini ve döngüsel ekonomi ilkelerini teşvik eder.
SKA 14 (Sudaki Yaşam): Ötrofikasyonu önleyerek su ekosistemlerini besin kirliliğinin zararlı etkilerinden korumaya yardımcı olur.
SKA 15 (Karasal Yaşam): Sürdürülebilir tarım uygulamalarını ve daha iyi toprak yönetimini teşvik eder.
SKA 17 (Amaçlar için Ortaklıklar): Temel hedeflerinden biri, hükümet, akademi, sanayi ve çiftçiler arasındaki iletişim ve iş birliği boşluğunu kapatmaktır.